Πέμπτη 22 Αυγούστου 2013

Πρακτική άσκηση στην εκμετάλλευση

Της Γιάννας ΣΤΡΕΒΙΝΑ

Η είδηση που μεταδόθηκε προχτές στα διεθνή πρακτορεία είναι σοκαριστική: Ενας μεταπτυχιακός φοιτητής 21 χρόνων, που έκανε την πρακτική του σε τράπεζα στο Λονδίνο, πέθανε μετά από 72 ώρες συνεχόμενης δουλειάς!


Οπως αναγκάζονται να παραδεχτούν και οι υπάλληλοι του τραπεζικού συστήματος στο Λονδίνο, που μιλάνε ανώνυμα σε εφημερίδες, οι νέοι άνθρωποι που αποδέχονται μια πρακτική στο συγκεκριμένο τομέα και δουλεύουν με ιδιαίτερο ζήλο, νομίζοντας ότι αυτό θα τους βοηθήσει να βρουν τη «δουλειά των ονείρων τους», συνειδητοποιούν ότι η λεγόμενη καλοκαιρινή πρακτική άσκηση είναι στην πραγματικότητα «οι χειρότεροι 3 μήνες της ζωής τους». 

Καθώς έρχονται αντιμέτωποι με συνδυασμό εξαντλητικών ολονύκτιων εργασιών, δουλειά το Σαββατοκύριακο και το περιβόητο σερί, δηλαδή επιστροφή στο σπίτι στις 6.00 το πρωί, ένα μπάνιο και επιστροφή στην τράπεζα για συνέχιση της εργασίας (κάπως έτσι στο μπάνιο του κατέρρευσε και κατέληξε και ο 21χρονος φοιτητής μετά από 72 ώρες συνεχούς δουλειάς). Υπάλληλοι της τράπεζας καταγγέλλουν ότι όσοι κάνουν πρακτική αναγκάζονται να εργαστούν όσες ώρες τους ζητηθεί, και συνήθως από 100 έως 110 ώρες τη βδομάδα. Το ακόμα πιο σοκαριστικό είναι ότι αυτή η εντατικοποίηση της εργασίας θεωρείται δεδομένη έως και φυσιολογική από τους εργοδότες.

Οι νέοι που κάνουν πρακτική άσκηση είναι περισσότερο ευάλωτοι. Κι αυτό δεν είναι μια ιδιαιτερότητα της Βρετανίας ή της συγκεκριμένης εργασίας στην τράπεζα, ισχύει παντού σε όλες τις ανεπτυγμένες καπιταλιστικές χώρες. Η πρακτική άσκηση για τον φοιτητή, όπως ακριβώς και η μαθητεία για τον μαθητευόμενο, δε λειτουργεί απλά ως εξάσκηση πάνω στο αντικείμενο σπουδών του ή ως μάθηση, αλλά είναι μια ευκαιρία για δουλειά. Προσπαθεί να αποδείξει την αξία του και τις δυνατότητές του, προσπαθεί να γίνει αρεστός στον εργοδότη και να ανοίξει δρόμους, ώστε να παραμείνει στη δουλειά και μετά την ολοκλήρωση της πρακτικής ή της μαθητείας.

Από την άλλη, οι εργοδότες πατάνε ακριβώς πάνω σε αυτές τις προσδοκίες και τις ελπίδες των πρακτικάριων και των μαθητευόμενων για να τους ξεζουμίζουν. Με τις έτσι κι αλλιώς χαμηλότερες αποδοχές από τους άλλους εργαζόμενους, με το καθεστώς του εκπαιδευόμενου που δεν τους επιτρέπει εύκολα να οργανωθούν σε συνδικάτα να υψώσουν ανάστημα και να διεκδικήσουν, με το φόβο ότι αν δεν πάει καλά ή αν διακοπεί η πρακτική τους αυτό ισοδυναμεί με κακό βαθμό ή με διακοπή στις σπουδές τους, οι πρακτικάριοι γίνονται εύκολη λεία για τα αφεντικά. 

Η ελληνική εμπειρία λέει ότι οι πρακτικάριοι χρησιμοποιούνται ως «παιδιά για όλες τις δουλειές», δηλαδή πέρα από την εργασία στο αντικείμενό τους φτιάχνουν καφέδες, σκουπίζουν κ.ο.κ. Τα εξαντλητικά ωράρια και η εντατικοποίηση της δουλειάς αυτών των νέων παιδιών αξιοποιούνται από τους εργοδότες ως μοχλός πίεσης και για τους υπόλοιπους εργαζόμενους, για να εντατικοποιούν την εργασία τους και για να τους κρατούν με το κεφάλι σκυμμένο.

Η γενίκευση της μαθητείας για τα Επαγγελματικά Λύκεια και για όλες τις σχολές κατάρτισης, που φέρνει τώρα το υπουργείο Παιδείας με το νέο νομοσχέδιο για τη δευτεροβάθμια εκπαίδευση, δεν είναι τίποτε άλλα παρά γενίκευση του παραπάνω εφιάλτη.


Δεν υπάρχουν σχόλια :