Χρύσανθος Λαζαρίδης Ο «γατούλης» που έγινε γεράκι

Του Φώτη Παπούλια*

ΧΡΥΣΑΝΘΟΣ ΛΑΖΑΡΙΔΗΣ – Ο αριστερός συνδικαλιστής, που μέσα από τα κείμενα του Κλαούζεβιτς, του Λένιν και του Μάο Τσε Τουνγκ, προχώρησε στη Θεωρία των Παιγνίων, τη Θεωρία του Χάους, την Πολιτική Ανοιξη και τη Νέα Δημοκρατία.

Εκεί, στα μέσα της δεκαετίας του 1980, όσοι σύχναζαν στα μπαράκια των Εξαρχείων από τον κλασικό «Ιπποπόταμο» μέχρι το πρωτοποριακό για την εποχή του «Green Door», τύχαινε να συναντούν ένα νεαρό εξοδούχο φαντάρο, ενίοτε με στολή μαυροσκούφη. Σε αρκετούς «κάτι θύμιζε» και όσοι τον παρατηρούσαν με προσοχή αναγνώριζαν στο πρόσωπό του το άλλοτε μέλος της συντονιστικής του Πολυτεχνείου, τον εκ των ηγετών της Β′ Πανελλαδικής, τον «γατούλη», όπως τον φώναζαν χαϊδευτικά.

Ο Χρύσανθος Λαζαρίδης, περί ου ο λόγος, γεννημένος το 1954, με πατέρα στρατιωτικό, απόφοιτος του Κολεγίου Αθηνών, φοιτητής της Νομικής Αθήνας (στο Οικονομικό Τμήμα), μέλος της συντονιστικής επιτροπής κατάληψης του Πολυτεχνείου, βασανισθείς από τη χούντα, αντιπρόεδρος της ΕΦΕΕ, είναι η χαρακτηριστική περίπτωση που μεγαλώνοντας «είδε το φως το αληθινό».

Μέλος του κεντρικού συμβουλίου του «Ρήγα Φεραίου», της Νεολαίας του ΚΚΕεσ., ήταν ένας από τους τρεις που εκπροσωπούσαν την «αριστερή πτέρυγα», υποστηρίζοντας τις πιο δυναμικές ενέργειες στον χώρο της νεολαίας, θιασώτης της σύγκρουσης με τις καραμανλικές απαγορεύσεις, που ήρθε σε αντιπαράθεση με την τότε ηγεσία του κόμματος.

Μετά την εκλογική αποτυχία της «Συμμαχίας» το 1977, ο «αλαζονικός και ενίοτε υπερφίαλος για τη στρατηγική του σκέψη Χρύσανθος», μελετητής του Κλαούζεβιτς και των στρατιωτικών κειμένων του Μάο Τσε Τουνγκ, του Αλτουσέρ και του Λένιν,«όχι ικανός θεωρητικός, αλλά εξαίρετος συνδικαλιστής», αποχώρησε με την πλειοψηφία της Νεολαίας του «Ρήγα Φεραίου» και δημιούργησε τη «Ρήγας Φεραίος Β′ Πανελλαδική».

Μέλος του κεντρικού γραφείου (με γραμματέα τον Γ. Πιτουρόπουλο), επιδίωξε να εμφανιστεί ως «ο φυσικός ηγέτης της κίνησης, με κληρονομιά την όντως μαχητική στάση του στο Πολυτεχνείο», υποστηρίζουν όσοι θυμούνται εκείνη την εποχή. Τότε αρθρογραφούσε στα περιοδικά «Αγώνας για την κομμουνιστική ανανέωση» και «Σχολιαστής» και πρωτοστατούσε για τη συνεργασία της Β’ Πανελλαδικής με σχήματα όπως η ΕΔΑ και η Σοσιαλιστική Πορεία.

Tο διδακτορικό

Όταν το πολιτικό του εγχείρημα άρχισε να φθίνει, ο «ωραίος και γλαφυρός στον λόγο, αλλά και βαθιά εκδικητικός Χρύσανθος, απομακρύνθηκε με “πλάγια βήματα”», θυμούνται τότε σύντροφοί του, και αναζήτησε την τύχη του σε Αγγλία και Αμερική. Από το London School of Economics και τη Νομισματική Θεωρία και Επιχειρησιακή Έρευνα  ο δρόμος της γνώσης τον οδήγησε στη Νέα Υόρκη για το διδακτορικό του στην Οικονομετρία από το City University και μετά στη Σύγχρονη Θεωρία Ανάλυσης στο Courant School of Applied Mathematics, με έφεση –καθόλου τυχαίο όπως αποδεικνύεται εκ των υστέρων– στη Θεωρία των Παιγνίων και τη Θεωρία του Χάους.

Κατά την παραμονή του στην Αμερική αναμίχθηκε στα της ομογένειας και, όπως λένε όσοι τότε συνομιλούσαν μαζί του, «εκεί έκανε και τη μεγάλη στροφή, γοητεύτηκε από τον Ρίγκαν και αρθρογραφούσε σε έντυπα της ομογένειας φτάνοντας μάλιστα σε διευθυντικές θέσεις». Εκείνη την περίοδο γνωρίζεται με τον Αντώνη Σαμαρά, κοινό τους σημείο το κολέγιο, και αρχίζει η περίοδος στενής φιλίας με τον τότε υπουργό Εξωτερικών, με τον οποίο συμφωνούσε στους χειρισμούς του για το Σκοπιανό. Τον ακολούθησε στην Πολιτική Άνοιξη  ενώ είχε πρωτοστατήσει στην Παμμακεδονική Ένωση και στα συλλαλητήρια για το Σκοπιανό.

Ανακάλυψε την ορθοδοξία

Για πολλούς στην Αμερική «ανακάλυψε και την ορθοδοξία», κινήθηκε στους εκεί εκκλησιαστικούς κύκλους και είχε άριστες σχέσεις με την Αρχιεπισκοπή Αμερικής.

«Ο υπέρμετρος εγωκεντρισμός του και η βενιζελικής καταβολής αντίληψη της πολιτικής, ότι τη χρησιμοποιούμε χωρίς αρχές, ανάλογα με τη συγκυρία», όπως λένε άλλοτε φίλοι του, αποτυπώθηκαν όταν επέστρεψε στην Ελλάδα και δημιούργησε το εθνικοπατριωτικό «Δίκτυο 21». Στόχος του, όπως διακήρυττε, «η δημιουργία ενός μετώπου κατά του ενδοτισμού και όσων ενοχοποιούν τον πατριωτισμό», και συγχρωτίσθηκε μεταξύ άλλων με τον Σαρ. Καργάκο και τον Φ. Κρανιδιώτη. «Η παρέα του Αντώνη, που τον επηρεάζει αφάνταστα, οι Κρανιδιώτης και Λαζαρίδης…»λένε σήμερα όσοι γνωρίζουν καλά τα της Ν.Δ., χωρίς να απορούν πλέον για τις επιλογές του προέδρου.

«Φίλαρχος, με μεγάλη ιδέα για τον εαυτό του, όταν συνειδητοποίησε ότι δεν είναι το κέντρο της Γης, έγινε γενίτσαρος, πλέον κινείται στα όρια του φονικού πάθους για τον ΣΥΡΙΖΑ», λένε παλιοί συναγωνιστές του, σχολιάζοντας την στα όρια της προβοκάτσιας επίθεσή του στον ΣΥΡΙΖΑ. «Απέκτησε το σύνδρομο του εξωμότη, θυμίζει τις αλήστου μνήμης εποχές που, όσοι υπέγραφαν δήλωση μετάνοιας, καλούνταν από τους βασανιστές τους να δείρουν τους συγκρατούμενους φίλους τους».

Όσοι δε είναι ιδιαίτερα παρατηρητικοί, με ιδιαίτερη έμφαση στην αισθητική, επιμένουν με μια τάση πικρόχολου χιούμορ ότι «το τσελιγκαίικο μουστάκι του προδίδει την καταγωγή του, όσο και αν αρνείται την αριστερή καταβολή του».

Είναι χαρακτηριστικό το πώς συμπεριφέρθηκε στην άλλοτε συναγωνίστριά του στο Πολυτεχνείο, βουλευτή του ΣΥΡΙΖΑ Νάντια Βαλαβάνη, όταν αυτή άσκησε κριτική στην Επιτροπή Οικονομικών Υποθέσεων στη Βουλή. «Δεν υπάρχει τίποτα πιο αηδιαστικό από κάποιον που βλέπει τη χώρα του να προσπαθεί να σταθεί στα πόδια της, και κάποιοι να κάνουν ό,τι μπορούν να τη ρίξουν πίσω», είπε. Όντως αηδιαστικό…

*Δημοσιεύθηκε στην ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ ΤΩΝ ΣΥΝΤΑΚΤΩΝ  21/9/2013