Πρώτες εκτιμήσεις για τις θέσεις της ΚΕ του ΚΚΕ για το 19ο Συνέδριο

Από τον Εργατικό Αγώνα

Κάθε συνέδριο του ΚΚΕ έχει ιδιαίτερη σημασία όχι μόνο για το κόμμα, αλλά και για το λαϊκό κίνημα και μπορεί να επηρεάσει την πορεία τόσο του λ.κ. όσο προφανώς και του ίδιου του κόμματος, θετικά ή αρνητικά. Η ενασχόληση, λοιπόν, με τις Θέσεις ενός συνεδρίου του ΚΚΕ είναι μείζονος σημασίας. 

Στο παρόν σημείωμα θα επιχειρήσουμε μια πρώτη και σύντομη εκτίμηση με κωδικοποιημένες κάποιες διαπιστώσεις, ενώ τις επόμενες ημέρες θα εξειδικεύσουμε στα κύρια σημεία της κριτικής μας.

Μια πρώτη βασική διαπίστωση είναι ότι η ηγεσία του ΚΚΕ επικυρώνει μέσα από τις Θέσεις του 19ου συνεδρίου την πολιτική και ιδεολογική στροφή που έχει επιβάλλει τα τελευταία χρόνια στο κόμμα, παραβιάζοντας το Πρόγραμμα και το Καταστατικό του 15ου συνεδρίου. Καμία από τις τελευταίες πολιτικές και οικονομικές εξελίξεις (παρέμβαση του ιμπεριαλισμού στην Ελλάδα, αρνητικό εκλογικό αποτέλεσμα, πισωγύρισμα στις κατακτήσεις του λ.κ., αλλαγή του πολιτικού σκηνικού κ.α.) δε στάθηκαν αρκετές προκειμένου η ΚΕ να αναθεωρήσει αυτή τη λανθασμένη στροφή. Ας δούμε, λοιπόν, με ποιο τρόπο κατοχυρώνεται η διολίσθηση των τελευταίων ετών:

[1] Δε θα πρωτοτυπήσουμε αν πούμε πως αυτό που βιώνει ο ελληνικός λαός δεν έχει προηγούμενο, τουλάχιστον για τη μεταπολιτευτική περίοδο. Αυτό που μας κάνει εντύπωση (ή μήπως δε θα έπρεπε;) είναι ότι δεν υπάρχει κάποια ειδική αναφορά στις Θέσεις για αυτήν την κατάσταση. Δε χρειαζόταν μια το λιγότερο παράγραφο με αναφορά στην κάθετη πτώση των μισθών, τα απίστευτα ποσοστά της ανεργίας, τις αυτοκτονίες και εν γένει τις ψυχολογικές επιπτώσεις, τους μαθητές που λιποθυμούν στα σχολεία εξαιτίας του υποσιτισμού, την κατακόρυφη αύξηση των αστέγων, τη δραματική μείωση των γεννήσεων και άλλα πολλά; Είναι προφανές ότι η ηγεσία του ΚΚΕ όλα αυτά τα γνωρίζει, αλλά η προβολή αυτών των πρωτόφαντων προβλημάτων θα έθετε άμεσα καθήκοντα για το ΚΚΕ στο λαϊκό κίνημα. Τα όποια, όμως, άμεσα καθήκοντα θεωρούνται οπορτουνισμός αφού σε όλες τις εκφάνσεις της ταξικής πάλης κυριαρχεί η στρατηγική και μόνο αυτή.

[2] Είναι γνωστό πως στο τελευταίο συνέδριο η ΚΕ αναθεώρησε τον εξαρτημένο χαρακτήρα της Ελλάδας υπονοώντας ότι πρόκειται για ιμπεριαλιστική χώρα. Η πραγματικότητα μετά τη δανειακή σύμβαση που διημείφθη ανάμεσα στην Ελλάδα και τον ιμπεριαλισμό και οι όροι που επιβλήθηκαν ήρθαν σε ευθεία αντίθεση με τον αποχαρακτηρισμό της Ελλάδας ως εξαρτημένης. Έτσι, στις παρούσες Θέσεις η ΚΕ «ποιούσα την ανάγκη φιλότιμο» επανέφερε το ζήτημα της εξάρτησης αλλά με δειλό και όχι ολοκληρωμένο τρόπο. Την εξαρτημένη Ελλάδα την αντικατέστησαν οι εξαρτήσεις από ΗΠΑ και ΕΕ (Θέση 5). Άλλωστε σε επίπεδο τακτικής και στρατηγικής ακόμη και αυτή η λειψή εκτίμηση, δεν έχει καμία απολύτως επίπτωση, αφού όπως θα δούμε παρακάτω η ανάγκη της αντιιμπεριαλιστικής πάλης εξαχνώνεται.

[3] Υπάρχουν αντιφάσεις στο ζήτημα της εθνικής κυριαρχίας. Από τη μια διαπιστώνεται η εκχώρηση των εθνοκρατικών δικαιωμάτων (Θέση 8), από την άλλη κατακεραυνώνονται όσοι μιλούν για απώλεια της εθνικής κυριαρχίας (Θέση 28). Να διευκρινίσουμε πως η κριτική περί κατοχής δε μας βρίσκει αντίθετους.

[4] Η εκτίμηση για τη σύγχρονη πολιτική πραγματικότητα είναι επιλεκτική. Όχι μόνο δε γίνεται αναφορά για τη θεαματική άνοδο του ΣΥΡΙΖΑ και την κατακρήμνιση του ΠΑΣΟΚ, αλλά δε δίνεται και εξήγηση (λογικό αφού δε γίνεται αναφορά). Η απουσία αυτή έχει αιτία και είναι η αδυναμία να εξηγηθεί για ποιο λόγο το ΚΚΕ δεν μπόρεσε να καρπωθεί τίποτα από ένα ΠΑΣΟΚ που από το 45% έχει φτάσει στο 5% και γιατί ο ΣΥΡΙΖΑ μπόρεσε αντίστοιχα να κερδίσει μεγάλα τμήματα αυτού του κόσμου. Ο ΣΥΡΙΖΑ προφανώς μπόρεσε να κερδίσει όχι γιατί έχει μια επαναστατική πολιτική αλλά γιατί κινήθηκε σε μια διαχειριστική λογική που δίνει άμεσες απαντήσεις. Το ερώτημα, όμως, είναι αν ένα κομμουνιστικό κόμμα αδυνατεί να κερδίσει εκλογικά σε καιρό κρίσης πότε θα μπορέσει;

[5] Η ηγεσία του ΚΚΕ έδειξε με αφορμή μια πλειάδα γεγονότων (Δεκέμβρης του 2008, κίνημα αγανακτισμένων, το άτυπο κίνημα δεν πληρώνω των πολιτών, Κερατέα κ.λπ.) ότι αδυνατεί να δει τη διαλεκτική σχέση αυθόρμητου συνειδητού. Η Θέση 25 επιβεβαιώνει αυτή την εκτίμησή μας.

[6] Η ΚΕ ταυτίζει το μεταβατικό πρόγραμμα που μπορεί να οδηγήσει σε επαναστατική ανατροπή με την αστική διαχείριση. Πρόκειται για μια πράξη σεχταρισμού που δεν αφήνει κανένα περιθώριο συμμαχιών ούτε σε κοινωνικό ούτε σε πολιτικό επίπεδο (Θέση 28).

[7] Αν υπάρχει κάποια αμφιβολία για τις τροτσκιστικές επιρροές της ηγεσίας του ΚΚΕ που είναι εμφανείς στο ζήτημα της εξάρτησης, δεν αφήνεται καμία αμφιβολία όταν κάποιος διαβάσει τη Θέση 60 σχετικά με τον πόλεμο. Για την ΚΕ δεν υπάρχει η έννοια της πατρίδας, όλοι οι πόλεμοι είναι ίδιοι και άρα ίδια πρέπει να είναι η αντιμετώπιση τους από την πλευρά του κομμουνιστικού κόμματος. Πρόκειται για μια θέση βαθιά αντιλενινιστική που μπορεί να οδηγήσει το κόμμα σε μεγάλες περιπέτειες.

[8] Είναι γνωστό πως το Πρόγραμμα του 15ου συνεδρίου είχε θέσει ως στόχο τη δημιουργία του Αντιιμπεριαλιστικού Αντιμονοπωλιακού Δημοκρατικού Μετώπου (ΑΑΔΜ). Ο στόχος αυτός από το 15ο συνέδριο μέχρι και σήμερα εγκαταλείφθηκε βαθμιαία και αντικαταστάθηκε πραξικοπηματικά στο τελευταίο συνέδριο της ΚΝΕ με το χαρακτηρισμό του Μετώπου ως αντικαπιταλιστικό. Η αλλαγή αυτή περνάει, πλέον, και στις Θέσεις του 19ου χωρίς να δοθεί καμία εξήγηση (Θέση 62). Γιατί η γραμμή του 15ου θεωρείται ελλιπής ή λανθασμένη και γιατί χωρίς κανένα κομματικό σώμα απορρίφθηκε την προηγούμενη περίοδο; Η ΚΕ δε νιώθει την ανάγκη να δώσει απαντήσεις στα ερωτήματα που η ίδια θέτει έμμεσα.

[9] Η ΚΕ θέτει ως στόχο στις Θέσεις και την αναθεώρηση του 1ου δοκιμίου της ιστορίας του ΚΚΕ. Αν, λοιπόν, πάρουμε υπόψη τις τωρινές Θέσεις και όλες τις διολισθήσεις που πραγματοποιήθηκαν το προηγούμενο χρονικό διάστημα τότε πρέπει να αναμένουμε τη συνολική αναθεώρηση της ιστορίας του κόμματος. Είναι, πλέον, σχεδόν βέβαιο πως θα «αποκατασταθεί» η αριστερίστικη στροφή του κόμματος τη δεκαετία του 1920, ενώ δεν απέχουμε και πολύ από το να χαρακτηριστεί το πρώτο γράμμα του Ζαχαριάδη ως ένα κείμενο σοσιαλσωβινισμού και ταξικής προδοσίας.

[10] Η αυτοκριτική της ΚΕ είναι μια αυτοκριτική ανειλικρινής. Όταν κάποιος δε θέλει να αποκαλύψει τα πραγματικά αίτια μιας υποχώρησης και μιας ήττας ο πιο εύκολος τρόπος είναι να δηλώσει πως «δεν έκανα ό,τι μπορούσα» και ότι «όφειλα να είμαι πιο συνεπής στη γραμμή που χάραξα», αποφεύγοντας να αγγίξει την «καρδιά» της γραμμής. Αυτήν ακριβώς τη γραμμή ακολουθεί η ΚΕ. Αντί να αποδοθεί η μείωση της εκλογικής, πολιτικής, οργανωτικής και ιδεολογικής επιρροής του κόμματος στην αριστερίστικη φρασεολογία και στη δεξιά πρακτική, το φταίξιμο αποδίδεται επί της ουσίας στο ότι η γραμμή δεν εφαρμόστηκε με συνέπεια (Θέση 29).

Ένα πρώτο συμπέρασμα: η γραμμή της ηγεσίας του ΚΚΕ που έχει εφαρμοστεί τα τελευταία χρόνια δε διαφοροποιείται και σε κάποιες περιπτώσεις γίνεται και χειρότερη. Το 19οσυνέδριο όχι μόνο δεν μπορεί να αποτελέσει το έναυσμα για μια νέα ελπιδοφόρα και σε τελική ανάλυση νικηφόρα πορεία, αλλά αντίθετα θα οδηγήσει το κόμμα σε ακόμη βαθύτερη κρίση διακυβεύοντας την ίδια του την ύπαρξη.

Ο. Π.

Πηγή: Εργατικόσς Αγώνας