Στοιχεία και αλήθειες για τη μετανάστευση στην Αυστραλία

Του Σταύρου Στρατέα

Μέλους της Επιτροπής Φίλων ΚΚΕ Μελβούρνης

Τα δουλεμπορικά γραφεία, ειδικοί δικηγόροι

στα θέματα μετανάστευσης έχουν στήσει 

μεγάλη μπίζνα με τους μετανάστες

Δεν έχασαν την ευκαιρία τα ΜΜΕ και στην Ελλάδα και στην Αυστραλία, τους τελευταίους μήνες, να περιγράψουν για πολλοστή φορά την Αυστραλία ως τη Γη της Επαγγελίας για μετανάστευση, με αφορμή τη συζήτηση για ελληνοαυστραλιανή διακρατική συμφωνία για τη μετανάστευση. 

Η κατάσταση, ωστόσο, είναι πολύ διαφορετική.

Το μεταναστευτικό πρόγραμμα της Αυστραλίας μόνιμης εγκατάστασης φτάνει για το 2012 - 2013 τα 190.000 άτομα, αυξημένο κατά 5.000 σε σχέση με πέρυσι. Ακολουθεί αυστηρά ελεγχόμενη εισαγόμενη μετανάστευση εργατικού και επιστημονικού δυναμικού, με γνώμονα αποκλειστικά τις ανάγκες του μεγάλου κεφαλαίου. Το υπουργείο για αυτό το πρόγραμμα απασχολεί 8.879 εργαζόμενους, από τους οποίους οι 994 εργάζονται στο εξωτερικό. Την περασμένη χρονιά οργάνωσε «λαμπερές» ημερίδες, μεταξύ άλλων, και στην Αθήνα. Στην Αθήνα, η συμμετοχή των εργοδοτών και των επιχειρήσεων, θεωρητικά ήταν «φτωχή», ενώ οι προσλήψεις στον τομέα υγείας και φροντίδας μετρήθηκαν στα δάχτυλα του ενός χεριού.

Το κερδοφόρο για το κεφάλαιο μεταναστευτικό πρόγραμμα της Αυστραλίας

Το μεταναστευτικό πρόγραμμα της χώρας προβλέπει δύο κύριες μορφές μετανάστευσης, μέσω οικογενειακής επανένωσης (60.185 βίζες) και μέσω εξεύρεσης εξειδικευμένης εργασίας και επιχειρηματικής υποστήριξης (129.250 βίζες). Το κόστος μιας αίτησης για οικογενειακή επανένωση κυμαίνεται μεταξύ 1.220 έως 2.960 δολάρια για τα αντρόγυνα και 4.700 έως 4.975 δολάρια για τους γονείς. Συνήθως, απαιτείται διάστημα 5 έως 12 μήνες στα ζευγάρια για τη διεκπεραίωση της καθεμιάς αίτησης και δύο έως δεκαπέντε χρόνια για τους γονείς. Το αυστραλιανό κράτος θα εισπράξει πάνω από 390 εκατομμύρια δολάρια. Οι δε «μεσολαβητές» - δουλέμποροι διαχειρίστηκαν πέρυσι το 40%- 60% των αιτήσεων, με τζίρο πάνω από 250 εκ. δολάρια. Αν κάποιος χρησιμοποιήσει τις «υπηρεσίες» των αετονύχηδων δουλεμπόρων χρεώνεται επιπλέον της αίτησης μεταξύ 3.500 έως 6.000 δολ.

Στον τομέα της εξεύρεσης «εξειδικευμένης εργασίας και επιχειρηματικής υποστήριξης» δίνονται άδειες παραμονής για απασχόληση σε δυναμικούς κλάδους όπου το κεφάλαιο σημειώνει ορμητική ανάπτυξη και απαιτεί άμεσα εργατική επιστημονική ειδίκευση σε τομείς όπως κατασκευές, υγεία, εξόρυξη κ.λπ. Το μεγαλύτερο μέρος των αιτήσεων (82.000 βίζες) όταν εγκριθούν, το κόστος της κάθε μιας για εφέτος είναι 7.310 δολάρια, το οποίο βεβαίως χρεώνεται ο μετανάστης. Οι υπόλοιπες (42.250 βίζες) οι οποίες θα δοθούν απευθείας με «επιχειρηματική υποστήριξη» το κόστος είναι 10.855, ενώ για τον συνοδό του κάθε αιτούντα είναι 4.110, δηλ. συνολικά 14.965 δολάρια. Θα πρέπει να υπογράψεις και τη δήλωση «καλής συμπεριφοράς», που ορίζει να σέβεσαι τους νόμους, τη δικαιοσύνη, την πολυπολιτισμικότητα της χώρας, την κοινοβουλευτική δημοκρατία, επιδιώκοντας πριν φτάσεις καν στη χώρα να φορέσεις τις αλυσίδες του αφεντικού και να υπογράψεις ότι δεν θα αντιδράσεις, δεν θα οργανωθείς, δεν θα παλέψεις κ.λπ. Επίσης, αν κάποτε τους νεοφερμένους μετανάστες τους κοιτούσαν δωρεάν στα δόντια, τώρα απαιτούν να πληρώσεις ο ίδιος τις ιατρικές εξετάσεις όπως ακτινογραφίες και για ηπατίτιδα, καρδιά, διαβήτη, αρθριτικά, μέχρι και για aids. Το υπουργείο Μετανάστευσης θα συλλέξει κάπου 1,5 δισ. από τις αιτήσεις των νεοφερμένων στην κατηγορία αυτή. Πέρυσι τα δουλεμπορικά γραφεία και εδώ διαχειρίστηκαν κάπου το 60% των αιτήσεων και έκαναν κομπόδεμα πάνω από 250 εκ. δολάρια.

Σχετικά με την Προσωρινή Μετανάστευση

Κάθε χρόνο δίνονται επίσης χιλιάδες άδειες προσωρινής παραμονής με το υπουργείο και τους «πράκτορες μετανάστευσης» να φτάνουν τις αιτήσεις κοντά στο ένα εκατομμύριο. Για την περίοδο Ιούλη 2011 - Ιούνη 2012 φοιτητικές βίζες από διάφορες χώρες πήραν 307.050 άτομα, ανεβάζοντας το ταμείο του υπουργείου κατά ακόμα 160 εκ. δολάρια, ενώ ανάλογο ήταν και το μερτικό των «μεσιτών». Στοιχεία που υπάρχουν για Έλληνες στην εκμάθηση αγγλικών ανέρχονται στους 218, μια αύξηση 1.111% σε σχέση με την προηγούμενη χρονιά. Εκτός από τα δίδακτρα θα πρέπει να είσαι σε θέση να καλύψεις τα έξοδα παραμονής 18.600 το χρόνο και αν υπάρχει γυναίκα 6.500 ακόμα, ενώ αν υπάρχει και παιδί, άλλες 11.700 δολάρια. Ακόμα 224 νεοφερμένοι Ελληνες φοιτούν σε κολέγια και σε πανεπιστήμια. Όλοι οι φοιτητές έχουν δικαίωμα εργασίας 20 ώρες την εβδομάδα και οι πιο πολλοί εξαναγκάζονται να κάνουν «μαύρη εργασία».Τα αυστραλιανά πανεπιστήμια χρεώνουν από 25-40 χιλιάδες δολάρια το χρόνο και απαιτούν προκαταβολή έξι μηνών (σε τράπεζα). Αρκετοί καταλήγουν στην πορνεία λόγω δυσκολίας πληρωμών.

Στη δεύτερη μεγάλη δεξαμενή προσωρινής παραμονής συγκαταλέγεται η κατηγορία «εργασία και τουρισμός» με περίπου 220.000 άτομα. Πρέπει να είσαι κάτω από 31 χρόνων όταν υποβάλλεις αίτηση και έχεις δικαίωμα να εργαστείς στη χώρα κάθε μέρα με καινούργιο εργοδότη, αλλά όχι με κάποιον περισσότερο από έξι μήνες. Οι εποχιακές εργασίες για συλλογή φρούτων και λαχανικών, η αλιεία, τα φαστφουντάδικα και τα εστιατόρια, είναι οι χώροι που προσφέρονται κατά πλειοψηφία για φθηνά μεροκάματα και «μαύρη εργασία». Στο διάστημα αυτό έχεις δικαίωμα 4 μηνών και για «σπουδές». Η φορολογία εισοδήματος σε αυτήν την κατηγορία βίζας έχει συντελεστή 32,5%. Η διάρκεια της βίζας είναι ένας χρόνος και θα πρέπει να έχεις μαζί σου 5 χιλιάδες δολάρια.

Η «βίζα 457» της... ανάπτυξης

Μεγάλος αριθμός μεταναστών που του δίδεται άδεια προσωρινής παραμονής είναι στους ειδικευμένους εργαζόμενους με επιχειρηματική υποστήριξη (125.070 βίζες). Η διάρκεια της λεγόμενης «βίζας 457» είναι από μία ημέρα έως τέσσερα χρόνια. Για να αλλάξεις εργοδότη, θα πρέπει τόσο ο ίδιος να συμφωνήσεις, όσο και το υπουργείο. Σε διαφορετική περίπτωση έχεις 28 ημέρες να επιστρέψεις στη χώρα σου. Η «βίζα 457» εκδίδεται από εφέτος μέσα σε λίγες μέρες και ο μισθός που διαφημίζεται κυμαίνεται στα 51.400 δολάρια ετησίως. Ο φόρος για το παραπάνω ποσό φτάνει έως τα 16.705 δολάρια και είναι σε ισχύ μόνον όταν ο μισθός σε κάποιον κλάδο εργασίας είναι μεγαλύτερος του προβλεπόμενου. Οι εργοδότες για μεγαλύτερα κέρδη στρέφονται στη μετανάστευση για να καλύψουν δήθεν ανάγκες τους και ζητούν αύξηση της«βίζας 457» και της «εργασίας και τουρισμός» τα επόμενα χρόνια, για «να συνεχίσει να έχει ανάπτυξη η χώρα», όπως διαδίδουν.

Επικαλούνται την ανάπτυξη, αποκρύβουν την αλήθεια ότι δεν πρόκειται για φιλολαϊκή ανάπτυξη αυτό το σύγχρονο δουλεμπόριο, που χρησιμοποιείται για να πέφτει ο μισθός του εργάτη, του επιστήμονα και να περιπλανώνται δήθεν ελεύθερα στην αγορά ανά τον κόσμο για ένα ξεροκόμματο, χωρίς ασφάλιση και χωρίς δικαιώματα. Με τα νέα σχέδια που προωθούνται, οι μεγάλες επιχειρήσεις με κεφάλαια άνω των 2 δισ. δολαρίων και με προσωπικό πάνω από χίλια πεντακόσια άτομα θα έχουν δικαίωμα να προσλαμβάνουν απεριόριστο αριθμό εργαζομένων με προσωρινή παραμονή, και θα μπορούν να απασχολούν προσωπικό με μισθούς που θα έχουν συμφωνηθεί στο πακέτο. Το συμφωνητικό του πακέτου θα προϋποθέτει συνεργασία πολλαπλών εταίρων (υπεργολάβοι) και όλοι μαζί, εργοδοσία και υπερεργολάβοι, θα φροντίσουν για την επιβολή μεσαιωνικών εργασιακών σχέσεων. Με το νέο αυτό τερατούργημα, οι κεφαλαιοκράτες θα εξασφαλίζουν εργάτες που θα πληρώνουν όσο θέλουν, θα τους απολύουν και θα τους προσλαμβάνουν όποτε θέλουν, θα καθορίζουν τα ωράρια, τα καθήκοντά τους, τις άδειές τους και όλο το καθεστώς εργασίας όπως θέλουν.

Το υπουργείο μετανάστευσης στην κατηγορία αυτή περιόρισε τα έσοδά του στα 50 εκ. δολάρια προς χάρη των επιχειρηματιών, ενώ τα δουλεμπορικά γραφεία που χειρίστηκαν 65% των αιτήσεων των ενδιαφερομένων, αποκόμισαν πάνω 450 εκ. δολάρια. Με τέτοια κερδοφορία αυξάνονται και οι «ατζέντηδες μετανάστευσης» που έφθασαν να λειτουργούν 4.649 γραφεία και κάποιοι άλλοι «ατζέντηδες» που παρέχουν και νομικές συμβουλές 1.463 γραφεία.

Οι πρόθυμοι μεσολαβητές...

Την περασμένη χρονιά, οι δυνάμεις που ελέγχουν την Ελληνική Κοινότητα της Μελβούρνης (ΠΑΣΟΚ - ΝΔ - ΣΥΡΙΖΑ - ΔΗΜΑΡ) έχυναν κροκοδείλια δάκρυα για την αιμορραγία νέου εργατικού και επιστημονικού δυναμικού που έφευγε από την Ελλάδα και διεκδικούσε ρόλο μεσολαβητή και πράκτορα μετανάστευσης, ζητώντας από το αυστραλιανό υπουργείο να δίνονται και στους Έλληνες τέτοιες βίζες. Την «πρωτοβουλία» αυτή ζήλεψαν και άλλοι, όπως η κοινότητα του Σίνδεϊ, η Αρχιεπισκοπή, κάποιοι βουλευτές κ.α. Υπολόγιζαν ο καθένας για τα δικά του συμφέροντα, στον ερχομό χιλιάδων Ελλήνων και στο μεγάλο φαγοπότι που παίζεται πάντα με τον ερχομό νεοφερμένων μεταναστών. Και ως δια «μαγείας», ο υπουργός στις αρχές Αυγούστου ανακοίνωσε ότι σύντομα ξεκινούν οι συζητήσεις με την ελληνική κυβέρνηση, για να έρχονται ετησίως πεντακόσιοι Έλληνες μετανάστες.

Επιστρέφουν πίσω ...

Την ίδια στιγμή που η αυστραλιανή κυβέρνηση και το υπουργείο Μετανάστευσης διατυμπανίζουν ανά τον κόσμο τις «ευκαιρίες» με τους παχυλούς μισθούς εργασίας, από την άλλη, κάθε χρόνο αναχωρούν και επιστρέφουν στις χώρες καταγωγής τους 80-90 χιλιάδες εργαζόμενοι, στη συντριπτική τους πλειοψηφία ειδικευμένο εργατικό δυναμικό, υψηλού επιπέδου, σε όλους τους τομείς της παραγωγής.

Από Έλληνες μετανάστες κάπου 300 άτομα κάθε χρονιά παίρνουν την απόφαση της επιστροφής στην Ελλάδα.

«Πακέτο» και πίσω στην Ελλάδα

Η εφημερίδα «Νέος κόσμος», στην Αυστραλία, ανέφερε την περασμένη βδομάδα ότι δεκάδες Έλληνες έχουν συλληφθεί από τις αρχές της Αυστραλίας και έχουν οδηγηθεί σε προσωρινά κέντρα κράτησης πριν υποχρεωθούν να επιστρέψουν με την πρώτη διαθέσιμη πτήση πίσω στην Ελλάδα. Τέτοιες περιπτώσεις πληθαίνουν και μάλιστα τις πιο πολλές φορές τους μετανάστες καταδίδουν οι ίδιοι οι εργοδότες τους αν δεν τους χρειάζονται ή τους γίνονται απαιτητικοί. Τους υπόλοιπους που δεν τηρούν τις προϋποθέσεις της βίζας, με το που έρχονται τους κρατούν στο αεροδρόμιο και με την πρώτη διαθέσιμη πτήση στέλνονται στην Ελλάδα.

Πρόσφυγες

Όμως, εκτός από τους μετανάστες στην Αυστραλία είναι έντονη και η παρουσία προσφύγων κυρίως από χώρες της Ασίας. Μέσα στη χώρα οι πρόσφυγες κρατούνται στα στρατόπεδα συγκέντρωσης για μεγάλα χρονικά διαστήματα, το 56% μέχρι τρεις μήνες και το 44% πάνω και από δύο χρόνια, έως ότου εκδικαστούν τα αιτήματά τους για παραχώρηση πολιτικού ασύλου. Η δήλωση ενός πρόσφυγα στην εφημερίδα «Guardian» είναι ενδεικτική:

«Εισβάλλετε στη χώρα μας, τη μετατρέπετε σε ερείπια, προκαλείτε θρησκευτικές διαιρέσεις και όταν κάποιοι από εμάς καταφέρνουν να ξεφύγουν και να έρθουν στη χώρα σας για καταφύγιο, μας διώχνετε ή μας φυλακίζετε σαν να είμαστε εγκληματίες».

Ανάλογη μεταχείριση στρατοπέδων συγκέντρωσης είναι πιθανό να έχουν και μετανάστες, ιδιαίτερα από την κατηγορία όσων (και όλο αυξάνεται ο αριθμός τους) επιχειρούν να φτάσουν στην Αυστραλία χωρίς κάποιο συμβόλαιο με εργοδότη, αναζητώντας απελπισμένα με όποιον τρόπο μπορούν μια δουλειά.

Τα προβλήματα νέων και παλιών μεταναστών οξύνονται

Πρώτο και βασικό πρόβλημα για τους μετανάστες που καταφέρνουν να μείνουν στην Αυστραλία είναι η εύρεση σπιτιού και τα υψηλά ενοίκια. Οι νέοι μετανάστες θα πρέπει να ξοδέψουν τα τρία τέταρτα του μισθού τους για νοίκι. Οσα νοικοκυριά κατέχουν δική τους κατοικία, σε πολλές συνοικίες κατά 62%-78% τα σπίτια ακόμα ανήκουν στις τράπεζες, ενώ οι μηνιάτικες δόσεις ξεπερνούν τον μισθό του ενός. Οι άστεγοι υπολογίζονται πάνω από 110.000 σύμφωνα με την τελευταία απογραφή. Τα δημοτικά τέλη, το νερό, το ηλεκτρικό, το φυσικό αέριο, οι παιδικοί σταθμοί, τα σχολικά δίδακτρα και ασφάλειες είναι στα ύψη και αυτή τη χρονιά. Οι ρυθμοί της ανεργίας, αν και σε σχετικά χαμηλά επίπεδα ακόμα, ανεβαίνουν σημαντικά το τελευταίο διάστημα. Έρευνες τραπεζών δείχνουν τάση δραματικής μείωσης των όποιων κομποδεμάτων είχαν στις τράπεζες οι Αυστραλοί εργαζόμενοι.

Στήριγμα και στην ξενιτιά το ΚΚΕ

Μέσα από τις Λέσχες Φίλων του ΚΚΕ, τους εργατικούς συνδέσμους και τα ταξικά συνδικάτα της χώρας, το ΚΚΕ θέτει με επείγοντα τρόπο την ανάγκη να δυναμώσει αποφασιστικά η ταξική ενότητα Ελλήνων και ξένων εργαζομένων, να δυναμώσει η πάλη στους χώρους δουλειάς. Οι Λέσχες Φίλων του ΚΚΕ στην Αυστραλία απαιτούν και αγωνίζονται για πλήρη δικαιώματα στην αμοιβή, στην υγεία και την πρόνοια από την πρώτη ημέρα παραμονής τους με διευκόλυνση, απλοποίηση και επιτάχυνση των διαδικασιών οικογενειακής επανένωσης και δωρεάν υποβολή όλων των αιτήσεων. Κατάργηση όλων των δουλεμπορικών γραφείων. Μόνιμη και σταθερή δουλειά και προστασία των ανέργων. Να δοθεί άσυλο ή προσωρινό ανθρωπιστικό καθεστώς σε όλους τους πρόσφυγες που προέρχονται από χώρες ιμπεριαλιστικής κατοχής ή εμφυλίων. Να σταματήσει η συμμετοχή της Αυστραλίας σε ιμπεριαλιστικές αποστολές σε ξένες χώρες και να γυρίσουν όλα τα στρατεύματα πίσω στη χώρα. Να δημιουργηθούν ανθρώπινοι και αξιοπρεπείς προσωρινοί χώροι υποδοχής και φιλοξενίας μεταναστών - προσφύγων και όχι στρατόπεδα συγκέντρωσης.

Σταύρος Στρατέας

Μέλος της Επιτροπής Φίλων ΚΚΕ Μελβούρνης

Πηγή: Ριζοσπάστης 16-9-2012