Για το επαναστατικό υποκείμενο και το κόμμα της κομμουνιστικής απελευθεύρωσης

Του Γιάννη Χριστόπουλου

Παρέμβαση  στην εκδήλωση διαλόγου για το 3^ο Συνέδριο του ΝΑΡ

«Επαναστατικό υποκείμενο και κόμμα κομμουνιστικής απελευθέρωσης»

Στις σημερινές συνθήκες έντασης της καπιταλιστικής κρίσης και της σαρωτικής επίθεσης του κεφαλαίου στον κόσμο της εργασίας, επιτακτικά προβάλλει και μάλιστα πιο έντονα από κάθε άλλη φορά, η ανάγκη της ανατροπής του κυρίαρχου συστήματος εξουσίας και η οικοδόμηση μιας άλλης κοινωνίας απαλλαγμένης από τα δεινά του καπιταλισμού και την εκμετάλλευση.

Οι εργαζόμενοι και τα φτωχά λαϊκά στρώματα ζουν σήμερα τον εφιάλτη και αντικρίζουν το πρόσωπο του πιο βάρβαρου και απάνθρωπου εκμεταλλευτικού συστήματος που γεννάει κρίσεις, φτώχεια, εξαθλίωση, εκατομμύρια ανέργους. Ενός συστήματος που στερεί στην πλατειά πλειοψηφία βασικά ανθρώπινα αγαθά και δικαιώματα, όπως είναι η Υγεία, η Πρόνοια, η Δημόσια εκπαίδευση, το δικαίωμα στη στέγη, το φαητό, το δικαίωμα στη ζωή.

Σε αυτές τις ιδιαίτερες συνθήκες που βιάζουν και επιταχύνουν τη νομοτέλεια της κοινωνικής αλλαγής επιτακτικά προβάλλει σήμερα η ανάγκη  μιας άλλης πολιτικής παρέμβασης στην κοινωνία. Μιας παρέμβασης που ανοιχτά θα θέτει στους εργαζόμενους και το λαό το ιδιαίτερα επίκαιρο δίλλημα: 

ΣΟΣΙΑΛΙΣΜΟΣ Ή ΒΑΡΒΑΡΟΤΗΤΑ;

Επιτακτικά προβάλλει η ανάγκη συγκρότησης του επαναστατικού υποκειμένου που είναι προϋπόθεση και η απάντηση στο παραπάνω ερώτημα αλλά και για τον κοινωνικό ανασχηματισμό, την επαναστατική αλλαγή και κυριαρχία των δυνάμεων της εργασίας σε όλα τα επίπεδα.

Ως εκ τούτου η συζήτηση που άνοιξε το Νέο Αριστερό Ρεύμα για το επαναστατικό υποκείμενο και το Κόμμα της Κομμουνιστικής Απελευθέρωσης είναι και θετική και αναγκαία. Δεν είναι «μπάλα στην εξέδρα», είναι μια συζήτηση που μπορεί και πρέπει να συμβάλει στην αναζωογόνηση του διαλόγου για τη συγκρότηση του επαναστατικού κόμματος της εργατικής τάξης, να συμβάλει  στο μπόλιασμα του κινήματος, μέσα στο καμίνι της ταξικής πάλης, με τις κομμουνιστικές ιδέες και την επαναστατική στρατηγηκή.

Είναι η φωτιά που πρέπει να συντηρήσουμε στην καταιγίδα, να την δυναμώσουμε για να μην σβήσει από τους δυνατούς αέρηδες. Είναι το χρέος μας που πηγάζει από την πίστη στην υπόθεση της εργατικής τάξης.

Σε αυτά τα πλαίσια θέλω να καταθέσω ορισμένες σκέψεις  και παραδοχές:

1. Η οργανωμένη κομμουνιστική πρωτοπορία έχει ενστερνιστεί και κατακτήσει την ιδεολογία της εργατικής τάξης και την ιστορική της αποστολή, που είναι η ανατροπή της κυρίαρχης αστικής τάξης, της επαναστατικής κατάληψης και επιβολής από την ίδια την εργατική τάξη της δικής της εξουσίας, της μόνης δηλαδή εξουσίας που θα απελευθέρωση την ίδια την εργατική τάξη αλλά και όλα τα άλλα στρώματα και τάξεις της κοινωνίας.

Η ταξική συνείδηση στην εργατική τάξη, η συνειδητοποίηση δηλαδή του ιστορικού της ρόλου, έρχεται από τα έξω, από το επαναστατικό κόμμα της, που έχει καταχτήσει την επαναστατική θεωρία, έχει επαναστατική στρατηγική και τακτική. Η Ταξική συνείδηση της εργατικής τάξης ατσαλώνεται μέσα στην ταξική πάλη.

2. Η ανάγκη συγκρότησης του επαναστατικού υποκείμενου  σε Κόμμα  έρχεται να καλύψει την απουσία επαναστατικού κομμουνιστικού κόμματος. Δεν συμπληρώνει δηλαδή απλά ένα πάζλ αλλά έρχεται να καλύψει ένα βασικό πολιτικό κενό και χώρο. Δεν οριοθετείται στον πολιτικό χάρτη ως κάτι ανάμεσα στο ΣΥΡΙΖΑ και το ΚΚΕ αλλά ως η μοναδική πολιτική έκφραση της εργατικής τάξης.

Προκύπτει δηλαδή ανάγκη να ξεκαθαριστεί, χωρίς να κοιτάμε αλλού και να πετάμε τη μπάλα στην εξέδρα, του κατά πόσο και το γιατί το ΚΚΕ δεν είναι το επαναστατικό κόμμα της εργατικής τάξης και ότι αυτόν τον πολιτικά κενό χώρο θα καλύψει το Κόμμα της Κομμουνιστικής Απελευθέρωσης ως εκφραστής της. Αυτό σηματοδοτεί βέβαια διαφοροποίηση στην τακτική και ανοίγει παράλληλα μια σειρά άλλα ζητήματα που συνδέονται με την επαναστατική θεωρία και αφορούν  το ενιαίο της εργατικής τάξης.

3.  Απαραίτητο στοιχείο στη συγκρότηση του επαναστατικού υποκείμενου είναι ακριβώς αυτό που λέγαμε παραπάνω. Η διακηρυγμένη θέση του, που έχει να κάνει με την ενότητα της εργατικής τάξης, τον ενιαίο χαραχτήρα της, ανεξάρτητα από της όποιες διαστρωματώσεις της και κατά συνέπεια το ενιαίο ΕΝΑ και ΜΟΝΟ στην πολιτική της έκφραση

Η θέση για το ενιαίο της εργατικής τάξης σηματοδοτεί και την τακτική του επαναστατικού κόμματος σε μια συνεχή πάλη για την ενότητα της εργατικής τάξης και τις ενιαίες μορφές και δομές της συνδικαλιστικής οργάνωσης.

4. Εκ των πραγμάτων η παραδοχή του ενιαίου χαραχτήρα της εργατικής τάξης, η μία και μόνη πολιτική της έκφραση, ανοίγει το ζήτημα για το ρόλο της πρωτοπορίας στην οικοδόμηση του Σοσιαλισμού, για την πολύκομματικότητα  στην Σοσιαλιστική κοινωνία και πολλά άλλα ζητήματα που θα καλεστούμε να απαντήσουμε  και να τεκμηριώσουμε θεωρητικά μέσα από έναν καλόπιστο συντροφικό διάλογο, μέσα από συλλογικές διαδικασίες και όχι ως ζήτημα και υπόθεση κάποιων πεφωτισμένων.

5. Σημαντικό στοιχείο στη συγκρότηση του Επαναστατικού Κόμματος είναι η στρατηγική και η τακτική.

Επαναστατική τακτική είναι μόνο η τακτική που υπηρετεί το στρατηγικό στόχο και σωστά οι θέσεις του συνεδρίου του ΝΑΡ κάπου το λένε ότι «η στρατηγική είναι στο τιμόνι και η τακτική στις ταχύτητες».

Η ανάγκη των συμμαχιών και των μετώπων στο Επαναστατικό Κόμμα είναι απαραίτητα εργαλεία για να φτάσει στο στόχο.

Τα μεταβατικά προγράμματα συνδέονται με το στρατηγικό στόχο μέσα από μια ενιαία διαλεκτική σχέση και επαναστατική διαδικασία. Δεν είναι λάστιχο που ανάλογα την περίπτωση απλώνει ή μαζεύει. Πολύ περισσότερο δεν είναι για εσωτερική κατανάλωση.

Η υλοποίηση του μεταβατικού προγράμματος θα είναι αποτέλεσμα της πάλης του εργατικού και λαϊκού κινήματος, της επιβολής του από τα κάτω.

Η μετουσίωση των αυθόρμητων ξεσπασμάτων της λαϊκής αγανάκτησης σε οργανωμένη και στοχευμένη κινηματική παρέμβαση πάνω στους άξονες του μεταβατικού προγράμματος θα είναι ένα επίδικο και θα δοκιμάζει τη δυνατότητα του συγκροτημένου επαναστατικού υποκείμενου να αφουγκράζεται, να παρεμβαίνει, να οργανώνει και να καθοδηγεί. Να συνδέει το μερικό με το γενικό, να είναι ο πρωταγωνιστής των εξελίξεων και όχι ο παρακολουθητής, που διαχέεται στις μάζες, θεοποιεί και εν τέλει υποτάσσεται στο αυθόρμητο.

6. Αναμφισβήτητα η συγκρότηση του επαναστατικού υποκειμένου θα συμβάλει σε μια άλλη Αριστερά, της νίκης και της ανατροπής. Θα απαντήσει με άλλους όρους στον κυβερνητισμό, τη συνδιαχειριστική αντίληψη και την ενσωμάτωση, στο ζήτημα της εξουσίας και των Μετώπων.

Το οργανωμένο επαναστατικό υποκείμενο δεν διαχέεται μέσα σε θολές «παν-αριστερές»  καταστάσεις. Με μαζικούς όρους εφοδιάζει με την επαναστατική θεωρία, τη στρατηγική και τακτική το εργατικό και λαϊκό κίνημα επιδρώντας και συμβάλλοντας έτσι για μια άλλη Αριστερά.

Μην αγνοήσουμε, ότι η έλλειψη μαζικού οργανωμένου επαναστατικού υποκείμενου άφησε ιστορικά και αφήνει και σήμερα πεδίο κυριαρχίας του ρεφορμισμού στο εσωτερικό της εργατικής τάξης.

Με λογικές κυβερνητισμού αναζητήσεων του «άλλου δρόμου», του δήθεν σοσιαλισμού «με ανθρώπινο πρόσωπο», του πολυκομματισμού στο σοσιαλισμό, της παν-αριστεράς, οδηγήθηκαν ιστορικά Κ.Κ. στη συρρίκνωση και διάλυση αφήνοντας το εργατικό κίνημα χωρίς ιδεολογική καθοδήγηση και σε αδυναμία να αντιμετωπίσει την αστική επίθεση και την ταξική πάλη να σημειώνει υποχώρηση.

7. Κομβικό σημείο στο διάλογο για τη συγκρότηση του επαναστατικού υποκείμενου είναι οι θέσεις και οι αρχές στη συγκρότησή και τη λειτουργία του.

Χρειάζεται να επιβεβαιώνεται ότι :

Α) Συγκροτείται στη βάση των αρχών του επαναστατικού Μαρξισμού, στις θεωρητικές επεξεργασίες των Μαρξ-Ένγκελς και στις Λενινιστικές αρχές.

Β) Στον Σοσιαλιστικό χαρακτήρα της επαναστατικής αλλαγής. Θέση που απορρέει από την εκτίμηση των αντικειμενικών και υποκειμενικών προϋποθέσεων της ελληνικής πραγματικότητας και της κύριας αντίθεσης μεταξύ κεφαλαίου και εργασίας.

Το μεταβατικό πρόγραμμα της αντικαπιταλιστικής ανατροπής αποτελεί ταχτικό στόχο που συνδέεται με το στρατηγικό στόχο του Επαναστατικού Κόμματος, μέσα από τη διαλεκτική σχέση μιας ενιαίας επαναστατικής διαδικασίας.

Γ)  Το πέρασμα της εξουσίας στην εργατική τάξη και η επιβολή της δικής της εξουσίας (αυτό που οι κλασικοί ονόμασαν Δικτατορία του Προλεταριάτου) θα οδηγήσει στην κατάργηση των τάξεων και την κομμουνιστική απελευθέρωση της κοινωνίας.

Δ) Ο προλεταριακός Διεθνισμός.

Ε) Το Κόμμα «νέου τύπου» Κόμμα πλατύ, μαζικό αλλά και ταυτόχρονα βαθιά επαναστατικό με βασικά χαρακτηριστικά στη συγκρότηση και λειτουργία του τη Λενινιστική τομή που είναι:

• Ο Δημοκρατικός Συγκεντρωτισμός, ως κορυφαία διαδικασία εσωτερικής δημοκρατίας και λήψης αποφάσεων.

•  Η μονολιθικότητα ως αναγκαίο στοιχείο στην υλοποίηση των αποφάσεων, στην κοινή ενιαία δράση και την προς τα έξω εμφάνιση και παρουσία.

• Η κατοχύρωση της διαφορετικής άποψης που συζητιέται ελεύθερα και ζυμώνεται σε όλες τις εσωτερικές διαδικασίες.

• Στην πάλη ενάντια στην κάθε μορφής ομαδοποίηση, φραξιονισμό και εν τέλει διαλυτισμό.

• Στη συλλογική επεξεργασία και παραγωγή πολιτικής..

8. Πρέπει να ομολογηθεί από κάθε καλοπροαίρετο, ότι οι βασικές θέσεις για το «Επαναστατικό υποκείμενο και το Κόμμα της Κομμουνιστικής Απελευθέρωσης», όπως αυτές διατυπώνονται στα προσυνεδριακά υλικά του 3^ο συνεδρίου του ΝΑΡ στο σχετικό κεφάλαιο δύσκολα μπορούν να βρουν αρνητές στα βασικά τους σημεία.

Αυτό αποτελεί ένα σημαντικό στοιχείο της συμβολής του ΝΑΡ και πρέπει να του αναγνωριστεί.

Η συζήτηση για το επαναστατικό υποκείμενο, όπως σημείωσα και στην αρχή αυτής της τοποθέτησης «δεν είναι μπάλα στην εξέδρα», δεν είναι δρόμος διαφυγής από το σήμερα, από τα προβλήματα των εργαζομένων και των φτωχών λαϊκών στρωμάτων. Αντίθετα, πιστεύω κάθε προσπάθεια αποφυγής αυτής της -πάντα και ιδιαίτερα σήμερα επίκαιρης- συζήτησης είναι υποβάθμιση της αντικειμενικής ανάγκης, του χρέους και του καθήκοντος των επαναστατών Μαρξιστών.

Για το λόγο αυτό ο διάλογος για τη συγκρότηση του Επαναστατικού Κόμματος πρέπει να  συνεχιστεί.

Δεν είναι σε κανενός την πρόθεση να σηκωθεί άλλη μία σημαία αλλά και μέσα από το διάλογο αυτό να αναπτυχθεί ένα νέο Κομμουνιστικό Κίνημα που  θα θέσει στην εργατική τάξη και στο λαό το ζήτημα της κομμουνιστικής προοπτικής με όρους του σήμερα και που στο διάβα του, στο δρόμο για τη συγκρότηση του επαναστατικού φορέα, θα καταφέρει να συνενώσει  τους επαναστάτες κομμουνιστές.

Αυτό το νέο Κομμουνιστικό Κίνημα θα μελετήσει και θα επεξεργαστεί συλλογικά όλα τα ζητήματα σε διαλεκτική σχέση με τους αγώνες που αναπτύσσονται στο σήμερα και την πάλη για την αντικαπιταλιστική ανατροπή.

Πρέπει να απαντήσουμε σε πολλά ζητήματα. 

Να απαντήσουμε ακόμα και γιατί χάθηκε η επανάστασή μας.

Δεν είμαι οπαδός του χρονικού προσδιορισμού για το τι φταίει. Υπάρχει διαλεκτική σχέση σε όλη την πορεία του παγκόσμιου εργατικού και κομμουνιστικού κινήματος. Δεν είναι μια χρονική στιγμή. Δεν είναι κάποια φαντάσματα που μια πρωία κατέλαβαν με αντεπανάσταση τα Κομμουνιστικά Κόμματα και αλλοίωσαν τον επαναστατικό τους χαρακτήρα...

Το πρόβλημα έχει βαθύτερες αιτίες. Είναι σίγουρα και τα λάθη αλλά το κυρίαρχο κατά τη γνώμη μου σχετίζεται με το πόσο συλλογικό είναι το Επαναστατικό Κόμμα και πόσο συμμετοχική είναι η Εργατική Δημοκρατία.

Χρειάζεται παραπέρα όμως μελέτη και συλλογική επεξεργασία. Χρειάζεται άνοιγμα όλων των ζητημάτων. 

Πριν από λίγες ημέρες συμπληρώθηκαν 96 χρόνια από τη μεγάλη Οκτωβριανή επανάσταση. Την κόκκινη επανάσταση  που συντάραξε τον κόσμο και έδωσε ελπίδα στην παγκόσμια εργατική τάξη και τους λαούς. Χρέος μας είναι, τιμώντας τον κόκκινο Οκτώβρη, να ανοίξουμε το ζήτημα της κομμουνιστικής προοπτικής.

Από καρδιάς τις καλύτερες ευχές μου για την επιτυχία του 3^ο Συνεδρίου σας.

Γιάννης Χριστόπουλος

Δείτε την παρέμβαση σε ΒΙΝΤΕΟ ΕΔΩ